بسم الله الرحمن الرحیم

امام سجاد(علیه‎السلام) در بین اسراء

از آنجا که شهادت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‎السلام) و یاران با وفایش از منظر عمومی، آثار ویرانگری برای حکومت بنی امیه داشت و مشروعیت آن را زیر سؤال برده بود و نیز برای این که این تراژدی غمبار به دست فراموشی سپرده نشود، امام چهارم با گریه بر شهیدان کربلا و زنده نگه داشتن یاد و خاطره جانبازی آنان اهداف شهیدان کربلا را دنبال می‎کرد.

امام سجاد(ع)

حادثه کربلا و قیام جاودانه عاشورا به قدری دلخراش بود که شاهدان آن مصیبت عظیم تا زنده بودند آن را فراموش نکردند. هر وقت امام سجاد(علیه‎السلام) می‎خواست آب بیاشامد، تا چشمش به آب می‎افتاد، اشک از چشمانش سرازیر می‎شد. هنگامی که سبب گریه آن حضرت را می‎پرسیدند می‎فرمود: «چگونه گریه نکنم، در حالی که یزیدیان آب را برای وحوش و درندگان بیابان آزاد گذاشتند ولی به روی پدرم بستند و او را تشنه به شهادت رساندند.»

بزرگ مُبلغ قیام عاشورا، حضرت امام سجاد(علیه‎السلام)، با سخنرانی و خطبه‎های آتشین خود توانست نهضت حق طلبانه سالار شهیدان را از هجوم تحریف نجات بخشد. اینک بعد از گذشت پانزده قرن همچنان این قیام، پرشکوه و جاودانه است.

حضور ایشان در جمع اسرای اهل بیت(علیهم‎السلام)

پس از عاشورا حضرت سجاد(علیه‎السلام) را همراه دیگر اسرا به سوی کوفه حرکت دادند. آمار دقیقی از اسیران در دست نیست. برخی مورخان تعداد زنان را 64 نفر تا 84 نفر و تعداد مردان و کودکان پسر را 12تا 14نفر نوشته‎اند(1) که با چهل شتر -که هر شتر هودجی بی سرپوش بر آنها بسته بودند-حمل می‎شدند.(2)

آنچنان که مورخان نوشته‎اند: امام زین العابدین(علیه‎السلام) را بر شتری برهنه سوار کرده بودند و دست‎های مبارک آن حضرت را بر گردن وی بسته، بر تن او زنجیر نهاده و (4) هر دو پای او را به شکم شتر بسته بودند.(5)

همه آنها در زنجیر بوده یا با ریسمان بسته بودند.(3) تنها مرد کاروان اسیران، حضرت سجاد (علیه‎السلام) بود. دشمن نسبت به ایشان سخت‎گیرتر عمل می‎کرد. آنچنان که مورخان نوشته‎اند: امام زین العابدین(علیه‎السلام) را بر شتری برهنه سوار کرده بودند و دست‎های مبارک آن حضرت را بر گردن وی بسته، بر تن او زنجیر نهاده و (4) هر دو پای او را به شکم شتر بسته بودند.(5)

بعضی از مورخان، ورود قافله اسرا به شهر کوفه را دوازدهم محرم سال 61 ه.ق ذکر کرده‎اند و بعضی دیگر شانزدهم و هفدهم محرم نوشته‎اند. (6)

پی‎نوشت‎ها:

1- ریاض القدس بحدائق الانس، ج 2، ص 227.

2- مقتل الحسین، مقدم، ص 355 / بحار الانوار، ج 45، صص 114 و 196.

3- بحارالانوار، ج 45، ص 132.

4- ارشاد، ج 2، ص 123/ انساب الاشراف، ج 3، ص 206 / امالی شیخ طوسی، ج 1، ص 90.

5- ناسخ، ج 3، ص 30.

6- امام حسین و ایران، ص 480.