بسم الله الرحمن الرحیم
امام سجاد(علیهالسلام) در بین اسراء
از آنجا که شهادت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیهالسلام) و یاران با وفایش از منظر عمومی، آثار ویرانگری برای حکومت بنی امیه داشت و مشروعیت آن را زیر سؤال برده بود و نیز برای این که این تراژدی غمبار به دست فراموشی سپرده نشود، امام چهارم با گریه بر شهیدان کربلا و زنده نگه داشتن یاد و خاطره جانبازی آنان اهداف شهیدان کربلا را دنبال میکرد.
حادثه کربلا و قیام جاودانه عاشورا به قدری دلخراش بود که شاهدان آن مصیبت عظیم تا زنده بودند آن را فراموش نکردند. هر وقت امام سجاد(علیهالسلام) میخواست آب بیاشامد، تا چشمش به آب میافتاد، اشک از چشمانش سرازیر میشد. هنگامی که سبب گریه آن حضرت را میپرسیدند میفرمود: «چگونه گریه نکنم، در حالی که یزیدیان آب را برای وحوش و درندگان بیابان آزاد گذاشتند ولی به روی پدرم بستند و او را تشنه به شهادت رساندند.»
بزرگ مُبلغ قیام عاشورا، حضرت امام سجاد(علیهالسلام)، با سخنرانی و خطبههای آتشین خود توانست نهضت حق طلبانه سالار شهیدان را از هجوم تحریف نجات بخشد. اینک بعد از گذشت پانزده قرن همچنان این قیام، پرشکوه و جاودانه است.
حضور ایشان در جمع اسرای اهل بیت(علیهمالسلام)
پس از عاشورا حضرت سجاد(علیهالسلام) را همراه دیگر اسرا به سوی کوفه حرکت دادند. آمار دقیقی از اسیران در دست نیست. برخی مورخان تعداد زنان را 64 نفر تا 84 نفر و تعداد مردان و کودکان پسر را 12تا 14نفر نوشتهاند(1) که با چهل شتر -که هر شتر هودجی بی سرپوش بر آنها بسته بودند-حمل میشدند.(2)آنچنان که مورخان نوشتهاند: امام زین العابدین(علیهالسلام) را بر شتری برهنه سوار کرده بودند و دستهای مبارک آن حضرت را بر گردن وی بسته، بر تن او زنجیر نهاده و (4) هر دو پای او را به شکم شتر بسته بودند.(5)
همه آنها در زنجیر بوده یا با ریسمان بسته بودند.(3) تنها مرد کاروان اسیران، حضرت سجاد (علیهالسلام) بود. دشمن نسبت به ایشان سختگیرتر عمل میکرد. آنچنان که مورخان نوشتهاند: امام زین العابدین(علیهالسلام) را بر شتری برهنه سوار کرده بودند و دستهای مبارک آن حضرت را بر گردن وی بسته، بر تن او زنجیر نهاده و (4) هر دو پای او را به شکم شتر بسته بودند.(5)
بعضی از مورخان، ورود قافله اسرا به شهر کوفه را دوازدهم محرم سال 61 ه.ق ذکر کردهاند و بعضی دیگر شانزدهم و هفدهم محرم نوشتهاند. (6)
پینوشتها:
1- ریاض القدس بحدائق الانس، ج 2، ص 227.
2- مقتل الحسین، مقدم، ص 355 / بحار الانوار، ج 45، صص 114 و 196.
3- بحارالانوار، ج 45، ص 132.
4- ارشاد، ج 2، ص 123/ انساب الاشراف، ج 3، ص 206 / امالی شیخ طوسی، ج 1، ص 90.
5- ناسخ، ج 3، ص 30.
6- امام حسین و ایران، ص 480.